ບ້ານດ່ານ ສ້າງກອງທຶນພັດທະນາບ້ານ ດ້ວຍການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດ
ໂດຍ: ຄອນທິບ ພວງເພັດ
ໂດຍປົກກະຕິແລ້ວ ການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ ເພື່ອສະຫງວນເປັນບອ່ນເພາະພັນສັດນໍ້າ ສັດປ່າຢູ່ແຫລ່ງຈາກທໍາມະຊາດ ແມ່ນມີຫລາຍຮູບແບບ. ເຊິ່ງການສ້າງຕັ້ງວັງສະຫງວນ ກໍແມ່ນໜຶ່ງຮູບແບບຂອງການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມເຊັ່ນດຽວກັນ. ນອກຈາກ ວັງສະຫງວນບ້ານເມືອງແອດແລ້ວ ວັງສະຫງວນບ້ານດ່ານ ກໍເປັນອີກສະຖານທີ່ໜຶ່ງທີ່ພົ້ນເດັ່ນ ແລະ ເປັນຕົວແບບທີ່ດີເຊັ່ນດຽວກັນ. ໃນປີ 2004-2005, ທລຍ ໄດ້ໃຫ້ການສະໜັບສະໜູນທຶນ ສໍາລັບສ້າງຕັ້ງວັງສະຫງວນ ເປັນຕົ້ນແມ່ນ ທຶນສໍາລັບສ້າງຕັ້ງກອງທຶນບູລະນະວັງສະຫງວນ ແລະ ສໍາລັບປັກປ້າຍໝາຍແລວໃນມູນຄ່າ 3.000,000 ກີບ. ພາຍຫລັງ ທລຍ ມອບຮັບໂຄງການໃຫ້ແກ່ຊຸມຊົນແລ້ວ ຊາວບ້ານແມ່ນໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານວັງສະຫງວນໃຫ້ເກີດເປັນລາຍຮັບຂອງບ້ານ ແລະ ສ້າງຕັ້ງເປັນກອງທຶນພັດທະນາບ້ານໄດ້ດ້ວຍຕົນເອງ ທັງຍັງສາມາດເປັນວັງສະຫງວນຕົວແບບໃຫ້ຫລາຍບ້ານ ທີ່ຢູ່ໃກ້ຄຽງມາຖອດຖອນເອົາບົດຮຽນໄປຜັນຂະຫຍາຍນໍາໃຊ້ຢູ່ໃນບ້ານຂອງຕົນໄດ້ຕື່ມອີກ.
ບ້ານດ່ານກຸ່ມໂສຍ ເມືອງວຽງໄຊ ແຂວງຫົວພັນ ຕັ້ງຢູ່ຫ່າງຈາກເທດສະບານ ແຂວງ ປະມານ 75 ກິໂລແມັດ ແລະ ຫ່າງຈາກ ເມືອງວຽງທອງ 65 ກິໂລແມັດ, ມີຈຳນວນປະຊາກອນທັງໝົດ337 ຄົນ,ຍິງ 152ຄົນ. ເຊິ່ງປະຈຸບັນບ້ານມີກອງທຶນພັດທະນາທີ່ມີ
ລາຍຮັບມາຈາກການຂາຍປາໃນບໍລິເວນທີ່ຕິດກັບວັງສະຫງວນຂອງບ້ານ ໃນມູນຄ່າປະມານ 4.000.000 ກີບຕໍ່ປີ ພາຍຫລັງທີ່ ທລຍໃຫ້ການສະໜັບສະໜູນແຕ່ປີ 2004-2005 ເປັນຕົ້ນມາ ເຊິ່ງສາມາດສ້າງລາຍຮັບໄດ້ເຖິງ 48 ລ້ານກີບ ອັນເຮັດໃຫ້ສາມາດສ້າງສະໂມສອນບ້ານຈົນສໍາເລັດ. ຍ້ອນວ່າບ້ານມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງ ແລະມີການຂະຫຍາຍເນື້ອທີ່ວັງສະຫງວນຕື່ມອີກຈໍານວນໜຶ່ງ ເປັນຕົ້ນແມ່ນໄດ້ກໍານົດເຂດຫວງຫ້າມເພີ່ມຕື່ມ. ເພາະວ່າວິທີຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໃນການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານ ວັງສະຫງວນນີ້ແມ່ນຊາວບ້ານໄດ້ແບ່ງອອກເປັນ 2 ສ່ວນຄື: ສ່ວນທີ່ໜຶ່ງ ແມ່ນວັງສະຫງວນ, ເຂດທີ 2 ແມ່ນເຂດຫວງຫ້າມ ເຊິ່ງໃນນີ້ກົດລະບຽບໃນການຄຸ້ມຄອງແມ່ນມີຄວາມແຕກຕ່າງກັນເຊັ່ນ: ເຂດສະຫງວນແມ່ນຊຸມຊົນໄດ້ກໍານົດໃຫ້ເປັນບອ່ນເພາະພັນປາ, ຫ້າມບໍ່ໃຫ້ຫາປາເດັດຂາດ, ຖ້າຜູ້ໃດລະເມິີດແມ່ນຈະຖຶກປັບໃໝ, ສ່ວນເຂດຫວງຫ້າມ ແມ່ນເຂດນອກວັງສະຫງວນ ທີ່ຊາວບ້ານກໍານົດໃຫ້ເປັນບ່ອນທີ່ສາມາດຫາປາໄດ້ ແຕ່ມີລະບຽບແບບແຜນໃນການຊົມໃຊ້ຢ່າງເຂັ້ມງວດ ຫຼື ເປັນເຂດອະນຸຍາດໃຫ້ຊາວບ້ານຫາປາມາກິນ ແລະ ຂາຍໄດ້ ແຕ່ພາຍໃຕ້ການຄຸ້ມຄອງບໍລິຫານຂອງຄະນະກໍາມະການ ແລະ ອໍານາດການປົກຄອງບ້ານ ທີ່ປະຊາຊົນພາຍໃນບ້ານເປັນຜູ້ສ້າງຕັ້ງຂື້ນດ້ວຍຕົນເອງ. ສະນັ້ນ, ຖ້າຕ້ອງການຫາປາໃນຂົງເຂດດັ່ງກ່າວ ຕ້ອງຂໍອະນຸມັດຈາກອໍານາດການປົກຄອງບ້ານ ແລະ ຄະນະກໍາມະການກ່ອ່ນ, ຖ້າອໍານາດການປົກຄອງບ້ານ ແລະ ຄະນະກໍາມະການເຫັນດີອະນຸມັດໃຫ້ຫາປາໄດ້ ຊາວບ້ານຈຶ່ງສາມາດຫາຮ່ວມກັນໄດ້, ແຕ່ບ້ານຈະຕ້ອງໄດ້ຊື້ໃນລາຄາຖຶກກວ່າທ້ອງຕະລາດໃນຂົງເຂດດັ່ງກ່າວຕື່ມອີກ. ສ່ວນເງິນທີ່ໄດ້ຈາກການຂາຍປາແມ່ນເອົາເຂົ້າໃນກອງທຶນພັດທະນາບ້ານ. ດັ່ງນັນ,ປະຈຸບັນ ບ້ານຈຶ່ງມີເງິນສໍາລັບສ້າງສະໂມສອນບ້ານໄດ້ດ້ວຍຕົນເອງ ແລະ ການກໍ່ສ້າງແມ່ນໄດ້ສໍາເລັດໃນຫວ່າງບໍ່ດົນມານີ້, ພອ້ມກັນນັ້ນ, ຊາວບ້ານຍັງມີແຫຼ່ງອາຫານຈາກທໍາມະຊາດໄວ້ບໍລິໂພກຕື່ມອີກ. ພິເສດຍັງມີກອງທຶນໝູນວຽນຂອງຕົນຈໍານວນທັງໝົດ 3.000.000 ກີບ. ນອກຈາກນີ້ແລ້ວ ບ້ານຍັງໄດ້ກໍານົດຂອບເຂດຫວງຫ້າມສໍາລັບເປັນແຫລ່ງອາຫານໃຫ້ໂຮງຮຽນກຸ່ມບ້ານຂອງຕົນຕື່ມອີກ ເພື່ອເຮັດແນວໃດໃຫ້ເດັກນ້ອຍນັກຮຽນພາຍໃນກຸ່ມບ້ານສາມາດມີອາຫານປະເພດທາດໂປຼຕິນ ເປັນອາຫານທ່ຽງໄວ້ບໍລິໂພກຕື່ມອີກ. ເມື່ອບ້ານມີຜົນງານທີ່ພົ້ນເດັ່ນຄືດັ່ງກ່າວ ບັນດາບ້ານໃກ້ຄຽງກໍໄດ້ມີຄວາມສົນໃຈເຊັ່ນ: ບ້ານແທ່ນ, ບ້ານງິ້ວ ກໍໄດ້ມາຖອດຖອນບົດຮຽນ ແລະ ໄດ້ນໍາເອົາໄປຜັນຂະຫຍາຍຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢູ່ບ້ານຂອງຕົນ ເຮັດໃຫ້ທັງສອງບ້ານ ມີກອງທຶນພັດທະນາບ້ານເຊັ່ນດຽວກັນ.
ສະນັ້ນ ເພື່ອເປັນການສືບຕໍ່ຜັນຂະຫຍາຍວຽກງານດັ່ງກ່າວນີ້ ທ່ານ.ໄກສຸກ ນາຍບ້ານ ບ້ານດ່ານໄດ້ໃຫ້ສໍາພາດແກ່ພວກເຮົາວ່າ: ໃນຕໍ່ໜ້າພວກເຮົາຈະຂະຫຍາຍຂອບເຂດວັງສະຫງວນອອກຕື່ມ, ຍ້ອນວ່າມັນສາມາດເຮັດໃຫ້ພວກເຮົາມີອາຫານໄວ້ກິນພາຍໃນບ້ານ ແລະ ບໍ່ໄກຈາກບ້ານ, ແຕ່ກອ່ນ ບໍ່ມີວັງສະຫງວນ ແລະ ວັງຫວງຫ້າມ ຊາວບ້ານໄປຫາປາໄກຫລາຍ ບາງເທື່ອກໍໄດ້ພໍກິນ ແຕ່ບາງເທື່ອກໍບໍ່ໄດ້ພໍກິນ ປະຈຸບັນຖ້າຢາກກິນປາ ກໍປຶກສາກັບຊາວບ້ານເປັນເອກະພາບລົງຕຶກເອົາກໍໄດ້ກິນເລີຍ ແລະ ຍັງໄດ້ຫລາຍຕື່ມອີກ. ພວກເຮົາໄດ້ຕົກລົງກັບຊາວບ້ານວ່າ ໃນຕໍ່ໜ້າຈະປະຕິບັດກົດລະບຽບທີ່ໄດ້ສ້າງຮ່ວມກັນມານັ້ນໃຫ້ເຄັງຄັດກວ່າເກົ່າ, ແຕ່ລະປີຈະໄດ້ຊອກຫາປາມາປ່ອຍໃສ່ຕື່ມ. ຍ້ອນວ່າພາຍຫຼັງທີ່ໄດ້ຮັບໂຄງການນີ້ແລ້ວເຮັດໃຫ້ຊີວິດປະຊາຊົນໄດ້ຮັບການປັບປຸງດີຂຶ້ນ, ຫຼຸດຜ່ອນເວລາແມ່ຍິງແລະໄປຊອກຫາອາຫານມາກິນໄກ. ມີເວລາໄປເຮັດວຽກງານອຶ່ນ, ເຊັ່ນຕໍ່າຫູກ ເຮັດນາ ແລະກິດຈະກໍາສ້າງລາຍຮັບອື່ນໆ. ສະນັ້ນປະຊາຊົນພາຍໃນບ້ານກໍ່ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດຈາກວັງສະຫງວນຫລາຍພໍ່ສົມຄວນ ແຕ່ເຖິງແນວໃດກໍ່ຕາມ, ໃນແຕ່ລະປີພວກເຮົາກໍ່ຍັງມີລາຍຮັບເຂົ້າບ້ານໄດ້ຈາກການຂາຍປາເປັນເງິນຄັງບ້ານ ແລະ ເຮັດໃຫ້ກອງທຶນພັດທະນາບ້ານນັບມື້ເພີ່ມຂື້ນ.
ດັ່ງນັ້ນ ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າ ການເອົາໃຈໃສ່ຕໍ່ສິ່ງແວດລອ້ມຕິດພັນກັບການພັດທະນາ ແມ່ນດີແທ້ ເພາະມັນສ້າງປະຖົມປັດໃຈໃຫ້ປະຊາຊົນບ້ານຂອງພວກເຮົາ ສາມາດກຸ້ມຕົນເອງ ເພິ່ງຕົນເອງ ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງດ້ວຍຕົນເອງໄດ້ໃນລະດັບໜຶ່ງ ໃນຕໍ່ໜ້າ ເພຶ່ອເຮັດໃຫ້ບ້ານຫລຸດພົ້ນອອກຈາກຄວາມທຸກຍາກ ພວກເຮົາຈະສືບຕໍ່ສູ້ຊົນຕື່ມອີກ.