ຍ້ອນຫັຍງ ທລຍ ຈຶ່ງໄດ້ຮັບລາງວັນຈາກ ASIAN
ໂດຍ: ດຣ. ຄອນທິບ ພວງເພັດ
ໃນວັນທີ 13-17 ຕຸລາ 2015 ລາວເຮົາໄດ້ມີໂອກາດ ເປັນເຈົ້າພາບຈັດກອງປະຊຸມລັດຖະມົນຕີ ພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ລຶບລ້າງຄວາມທຸກຍາກ ອາຊ່ຽນຄັ້ງທີ່ 9 ຊຶ່ງ ລັດຖະບານໄດ້ມອບໝາຍໃຫ້ ຄະນະພັດທະນາຊົນ ແລະ ລຶບລ້າງຄວາມທຸກຍາກຂັ້ນສູນກາງ ແລະ ເປັນຄະນະຮ່ວມຈັດກອງປະຊຸມດັ່ງກ່າວໂດຍຫ້ອງວ່າການນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ພາຍໃຕ້ນະໂຍບາຍ 4P’s ຄື: ( Public Private and People Partnership ) ຊຶ່ງມີຄວາມໝາຍໃນພາສາລາວເຮົາວ່າ: ສົ່ງເສີມ ການເປັນຄູ່ຮ່ວມ ລະຫວ່າງພາກລັດ ເອກະຊົນ ແລະ ປະຊາຊົນ ເພື່ອບັນລຸ ເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບຍຶນຍົງ.
ໃນຊ່ວງໄລຍະ ດໍາເນີນກອງປະຊຸມດັ່ງກ່າວ ຫລາຍທ່ານອາດຈະເຫັນ ແລະ ໄດ້ອ່ານຂ່າວ ບໍ່ວ່າຈະເປັນໃນໜັງສືພິມຕ່າງໆ ກໍ່ຄືທາງໂທລະພາບ ທີ່ໄດ້ລາຍງານໄປແລ້ວນັ້ນວ່າ ທລຍ ໄດ້ຮັບລາງວັນ ພັດທະນາຊົນນະບົດດີເດັ່ນ, ແຕ່ຫລາຍທ່ານອາດຈະຍັງບໍ່ທັນຮູ້ວ່າ ຍ້ອນຫັຍງ ທລຍ ຈຶ່ງເປັນກຽດໄດ້ຮັບລາງວັນດັ່ງກ່າວ, ຄໍາຕອບຂອງຄໍາຖາມນີ້ ທລຍ ມີຄໍາຕອບໃຫ້ບັນດານທ່ານໄດ້ຮັບຊາບວ່າ: ເນື່ອງຈາກ ຮູບແບບ ແລະ ວິທີການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຂອງ ທລຍ ສາມາດປະຕິບັດໄດ້ທິດຊີ້ນໍາດ້ານການພັດທະນາ 4 P ຄື: ( Public Private and People Partnership ) ຫຼື ສົ່ງເສີມ ການເປັນຄູ່ຮ່ວມ ລະຫວ່າງພາກລັດ ເອກະຊົນ ແລະ ປະຊາຊົນ ເພື່ອບັນລຸ ເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບຍຶນຍົງ ຊຶ່ງໄລຍະຜ່ານມາ ທລຍ ແມ່ນໄດ້ນໍາໃຊ້ຮູບແບບໃນການຈັດຕັ້ງປະບັດພາຍໃຕ້ຄໍາຂັວນທີ່ວ່າ: ມາຈາກປະຊາຊົນ ໂດຍປະຊາຊົນ ແລະ ເພື່ອຜົນປະໂຫຽດຂອງປະຊາຊົນ ພາຍໃຕ້ການພັດທະນາທີ່ຂັບເຄື່ອນໂດຍຊຸມຊົນ ຫຼື ພວກເຮົາມັກໃຊ້ທາງວິຊາການຫຍໍ້ໆວ່າ CDD (Community Driven development) ນັບແຕ່ເລີ້ມສ້າງຕັ້ງໂຄງການ ປີ 2013 ເປັນຕົ້ນມາ. ການນໍາໃຊ້ຮູບແບບດັ່ງກ່າວ ແມ່ນ ທລຍ ພະຍາຍາມປະຕິບັດໃຫ້ໄດ້ຕາມຄໍາຂັວນທີ່ວ່າ: ມາຈາກປະຊາຊົນ ໂດຍປະຊາຊົນ ແລະ ເພື່ອຜົນປະໂຫຽດຂອງປະຊາຊົນນັ້ນເອງ, ຮູບແບບນີ້ ເປັນຮູບແບບການພັດທະນາຊົນນະບົດ ທີ່ມີທຸກພາກ ສ່ວນເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງທົ່ວເຖິງ ຊຶ່ງມັນສະແດງອອກຢູ່ບ່ອນວ່າ ຕະຫລອດໄລຍະ 13 ປີ ຜ່ານມາ ທີ່ພັກ ແລະ ລັດຖະບານ ສ ປ ປ ລາວ ມີແນວທາງນະໂຍບາຍອັນຖືກຕ້ອງໂດຍໄດ້ກໍານົດເອົາການພັດທະນາຊົນນະບົດຮອບດ້ານ ແລະ ລຶບລ້າງຄວາມທຸກຍາກ ເປັນສະໜາມຮົບອັນດັບໜຶ່ງ ແລະ ເປັນໜ້າທີ່ການເມືອງຂອງທົ່ວປວງຊົນ ພາຍໃຕ້ການຊີ້ນໍາຂອງຫ້ອງວ່າການລັດຖະບານ ໂດຍສະເພາະ ຄະນະພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ລຶບລ້າງຄວາມທຸກຍາກຂັ້ນສູນກາງ ໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ຊີ້ນໍາ ນໍາພາຢ່າງໃກ້ສິດ ແລະ ແທດເຖິງ ບວກກັບການປະກອບສ່ວນຂອງຂະແໜງການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ, ເຈົ້າແຂວງ, ເຈົ້າເມືອງ ພ້ອມດ້ວຍອໍານາດການປົກຄອງບ້ານ ແລະ ປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າ ເປົ້າໝາຍ ທລຍ ໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໂຄງການ ແລະ ກິດຈະກໍາຂອງ ທລຍ ດ້ວຍຄວາມຮັບຜິດຊອບສູງ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ສິ່ງກໍ່ສ້າງໄດ້ຖຶກນໍາໃຊ້ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ. ສະພາບສິ່ງກໍ່ສ້າງເຫລົ່ານັ້ນ ທີ່ສໍາເລັດຫລາຍປີຜ່ານມາ ກໍ່ຍັງສາມາດນໍາໃຊ້ ແລະ ເອື້ອອໍານວຍຄວາມສະດວກໃຫ້ແກ່ການດໍາລົງຊີວິດຂອງປະຊາຊົນເຂດຫ່າງໄກສອກຫລີກ ໄດ້ເຖິງ 98 % ນີ້ສ່ອງສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມເປັນເຈົ້າຂອງປະຊາຊົນໃນການຄຸ້ມຄອງນໍາໃຊ້ໂຄງການຍ່ອຍ.
ນອກນັ້ນ ໂຄງການຍ່ອຍທັງໝົດທີ່ ທລຍ ກໍ່ສ້າງ ໄດ້ປະກອບສ່ວນເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າເຂດຊົນນະບົດກວາມເອົາ 75% ຂອງພົນລະເມືອງລາວໃນການຫລຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກ ການເຂົ້າເຖິງ ແລະ ການບໍລິການຂອງລັດ.
ການປະກອບສ່ວນຂອງພາກເອກະຊົນ ໂດຍສະເພາະ ບັນດາບໍລິສັດຫ້າງຮ້ານຕ່າງໆ ກໍ່ໄດ້ມີສ່ວນຮ່ວມຢ່າງແຂງແຮງເຊັ່ນ: ປະກອບສວ່ນເຂົ້າໃນການກໍ່ສ້າງພື້ນຖານໂຄງລ່າງ, ຈັດສົ່ງວັດສະດຸກໍ່ສ້າງໂຄງການຍ່ອຍດ້ານຕ່າງໆຂອງ ທລຍ ໃຫ້ການສະໜັບສະໜູນແກ່ປະຊາຊົນຜູ້ທຸກຍາກ ແລະ ດອ້ຍໂອກາດ ໃນມູນຄ່າຕໍ່າ ແຕ່ໄດ້ມາດຕະຖານ, ມີຫລາຍໂຄງການ ທີ່ບໍລິສັດປະກອບສ່ວນຊ່ວຍເຫຼືອ ການກໍສ້າງໂຄງການໃຫ້ປະຊາຊົນ ໂດຍບໍ່ໄດ້ຄິດໄລ່ມູນຄ່າເພີ່ມຕື່ມ ຕາມຄວາມຮຽກຮ້ອງຂອງຊາວບ້ານ.
ສໍາລັບປະຊາຊົນຜູ້ທຸກຍາກເອງທີ່ເປັນຜູ້ໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຽດໂດຍກົງ ກໍໄດ້ມີສ່ວນຮ່ວມຢ່າງຫ້າວຫັນ ແລະ ເປັນຂະບວນຟົດຟື້ນ ໃຫ້ການສະໜັບສະໜູນ ມີສ່ວນຮ່ວມ ກັບໂຄງການ ທລຍ ໂດຍສະເພາະແມ່ນປະກອບສ່ວນເລີ້ມແຕ່ ການວາງແຜນພັດ ທະນາບ້ານ, ແຜນພັດທະນາກຸ່ມບ້ານ ແລະ ແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດສັງຄົມເມືອງ, ໃນເວລາຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ປະຊາຊົນຍັງໄດ້ປະກອບສ່ວນ ເປັນເງິນສົດໂດຍອີງຕາມຄວາມອາດສາມາດຂອງຊາວບ້ານ, ແຮງງານ, ອາຫານການກິນ ແລະ ສິ່ງອໍານວຍຄວາມສະດວກດ້ານຕ່າງໆຕື່ມອີກ. ພາຍຫລັງສໍາເລັດໂຄງການຍ່ອຍແລ້ວ ປະຊາຊົນຍັງສືບຕໍ່ນໍາໃຊ້ຢ່າງມີປະສິດທິພາບ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ, ມີການປົກປັກຮັກສາ ບູລະນະສ້ອມແປງຢ່າງມີແບບແຜນ ແລະ ເປັນລະບົບ ເຮັດໃຫ້ໂຄງການມີຄວາມຍືນຍົງ ນໍາໃຊ້ຢ່າງກຸ້ມຄ່າ, ຊຶ່ງການປະກອບສ່ວນດັ່ງກ່າວນັ້ນ ບໍ່ສາມາດຕີລາຄາອອກມາເປັນມູນຄ່າການປະກອບສ່ວນໄດ້. ນອກຈາກນັ້ນ, ຜູ້ໃຫ້ທຶນຈາກຫລາຍປະເທດກໍ່ໄດ້ໃຫ້ການຊ່ວຍເຫຼືອ ແລະ ເອົາໃຈໃສ່ ເຊັ່ນ: ທະນາຄານໂລກ, ລັດຖະບານ ປະເທດອົດສະຕາລີ, ອົງການພັດທະນາປະເທດສະວິດເຊີແລ່ນ, ອົງການພັດທະນາສັງຄົມຢີ່ປຸ່ນ ກໍ່ສຸມທຸກກໍາລັງເຂົ້າໃສ່ການຊ່ວຍເຫຼືອ ລັດຖະບານລາວ ກໍ່ຄື ທລຍ ໃນຫລາຍດ້ານ ລວມທັງ ທຶນຮອນ ແລະ ການໃຫ້ການຕິດຕາມ ກວດກາ ປະເມີນຜົນ ໃຫ້ຄໍາແນະນໍາ ແລະ ເປັນທີ່ປຶກສາຂະບວນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢ່າງໃກ້ສິດຕິດແທດກັບໂຄງການ ແລະ ປະຊາຊົນ. ດັ່ງນັ້ນ, ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ວຽກງານ ທລຍ ໄດ້ຮັບຜົນສໍາເລັດຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ແລະ ຍຶນຍົງ, ຊຶ່ງຜົນຂອງການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຂອງ ທລຍ ນີ້ ຈຶ່ງແມ່ນໜຶ່ງອົງປະກອບຂອງຫລາຍໆໂຄງການພັດທະນາຊົນນະບົດ ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການຫລຸດຜ່ອນອັດຕາສ່ວນຄວາມທຸກຍາກ (ຈາກ 8,11% ໃນປີ 2014 ເປັນ 6,59% ໃນປີ 2015).
ໂດຍຜ່ານກອງປະຊຸມ ປຶກສາຫາລື ຄັດເລືອກ ຫລາຍກອງປະຊຸມ ທີ່ມີຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມຈາກ ຫລາຍອົງການຈັດຕັ້ງຈາກ ພາກລັດ ແລະ ເອກະຊົນໃນລາວ ເຂົ້າຮ່ວມ ແລະ ດ້ວຍເຫດຜົນທີ່ກ່າວມາຂ້າງເທິງນັ້ນ ທລຍ ຈຶ່ງຖືກຄັດເລືອກໃຫ້ໄດ້ຮັບລາງວັນ ໂຄງການພັດທະນາຊົນນະບົດດີເດັ່ນຂອງອາຊ່ຽນ ໃນວັນທີ 17 ຕຸລາ 2015 ຊຶ່ງມັນເປັນລາງວັນ ທີ່ເອກອ້າງທະນົງໃຈຂອງຊາດລາວ ແລະ ທຸກພາກສວ່ນທີ່ໃຫ້ການສະນັບສະໜູນ ທລຍ.